Tạp hóa – kênh mua sắm chính của phần lớn người Việt và các cửa hàng tiện lợi đang là đối tượng chịu ảnh hưởng ngắn hạn bởi dịch COVID-19. Nguyên nhân là do khách hàng đang giảm tần suất mua sắm để hạn chế tiếp xúc.
Mới đây, "Báo cáo tác động của COVID-19 những thay đổi trong hành vi tiêu dùng và chuyển động bán lẻ" đã được Công ty nghiên cứu thị trường Kantar phát hành.
Theo Kantar, xét riêng trong ngành hàng tiêu dùng nhanh (FMCG) thì sự bùng phát của dịch COVID-19 đã và đang làm gián đoạn hoạt động kinh doanh của các nhà sản xuất FMCG cũng như các nhà bán lẻ. Thế nhưng, không phải ngành hàng nào, nhà bán lẻ nào cũng chịu ảnh hưởng tiêu cực như vậy.
Tiểu thương một số chợ truyền thống cho biết chợ rất vắng khách (Ảnh: Internet)
Số liệu tổng hợp từ Kantar cho thấy, hai tháng đầu năm 2020, ngành hàng FMCG Việt Nam tăng trưởng 5,2%, tăng chậm lại so với cùng kỳ năm 2019 là 6,3%. Thực phẩm đóng gói và sản phẩm chăm sóc cá nhân, ngành hàng sữa và các sản phẩm từ sữa; duy trì tăng trưởng từ 1,7% đến 14,5%. Thời điểm được cho là cao điểm như mùa tết, các ngành hàng đồ uống giảm sâu 6,8%. Nguyên nhân xác định có thể do nhu cầu giải trí, tiệc tùng giảm bớt, đa phần người dân có xu hướng hạn chế tụ tập đông người nhằm giảm rủi ro nhiễm bệnh.
Bên cạnh đó, từ những phân tích dữ liệu mua sắm một tháng sau tết năm 2020 khi thông tin dịch COVID-19 công bố rộng rãi tại Việt Nam, thấy rõ dịch bắt đầu ảnh hưởng đến hành vi mua sắm của người tiêu dùng Việt. Cụ thể là:
- Người tiêu dùng tại khu vực thành thị 04 thành phố chính có xu hướng mua trữ nhóm các sản phẩm nước rửa tay, các sản phẩm lau chùi nhà cửa, xà phòng... Nhóm sản phẩm này có tăng trưởng hai chữ số, thậm chí ba chữ số.
- Tâm lý lo lắng của người dân trước bối cảnh số ca lây nhiễm ngày càng tăng cũng như việc học sinh được nghỉ ở nhà kéo dài, dẫn đến nhu cầu tích trữ lương thực. Nhóm đồ đông lạnh đồ hộp, mì gói các loại tăng từ hai đến ba chữ số và dầu ăn cũng là một trong vài ngành hàng tiêu biểu có mức tăng trưởng ấn tượng trong mùa dịch này.
- Nhóm hàng còn lại là các sản phẩm bổ sung dưỡng chất, giúp nâng cao hệ miễn dịch, đặc biệt nhóm dành cho người già và trẻ em. Nhóm sản phẩm sữa bột, sữa chua uống chính là những mặt hàng được người tiêu dùng ưu tiên hướng đến.
Ngoài ra, người tiêu dùng đang cắt giảm bớt chi tiêu ở các mặt hàng mang tính giải trí; các loại đồ uống không cồn và có cồn cũng bị ảnh hưởng nhiều nhất trong mùa dịch. Cụ thể như: bia và các loại thức uống giải khát ghi nhận đều có mức giảm sâu, giảm hai chữ số.
Theo Kantar, sự thay đổi không chỉ diễn ra ở giỏ hàng của người tiêu dùng mà còn ở việc lựa chọn các kênh mua sắm. Hiện người tiêu dùng ưu tiên chuyển sang mua sắm trực tuyến, góp vào mức tăng trưởng ba chữ số chỉ trong một tháng kể từ khi có thông báo chính thức về dịch bệnh ở Việt Nam. Đại diện Kantar cho hay: “Xu hướng này dự kiến còn kéo dài, đặc biệt là sau khi chính quyền địa phương đã vận động người dân nên tránh tiếp xúc đám đông. Thay vào đó là mua sắm hàng trực tuyến để hạn chế tối đa sự lây lan của dịch bệnh”.
Thêm vào đó, tình trạng mua sắm tăng cao tại các khu vực ghi nhận ca dương tính COVID-19 dẫn đến nhu cầu trữ hàng, thúc đẩy sự tăng trưởng mạnh mẽ. Đáng chú ý, các kênh siêu thị, đại siêu thị… đang đưa ra các chương trình hấp dẫn, hỗ trợ người tiêu dùng trong thời kỳ dịch bệnh như giao hàng tận nhà, bình ổn giá…
Nổi bật là BigC, một trong các nhà bán lẻ lớn đã ghi nhận mức tăng trưởng cao nhất tăng ba chữ số trong mùa dịch, tăng cả về lượng người mua sắm cũng như mức chi tiêu trong mỗi lần mua. Mô hình kinh doanh bán sỉ – MM Mega market cũng đạt mức tăng ấn tượng trên 20% trong mùa dịch này, dù tình hình kinh doanh những năm gần đây không mấy sáng sủa.
Theo Tạp chí tài chính
